زبان برنامه نویسی ویژوال بیسیک (جلسه دوم )

خوب می خواهیم ساخت  اولین برنامه را در VB شروع کنیم . برای این کار می خواهیم برنامه بنویسیم کا به کاربر سلام کند . در ابتدا باید یک کنترل مخصوص روی فرم قرار دهیم که بتوانیم در آن متنی بنویسیم . خوب کنترل Label همان چیزی است که  ما می خواهیم . از جعبه ابزاری که در سمت چپ صفحه است آیتمی را که روی آن حرف A نوشته شده انتخاب کنید . سپس نشانگر موس را روی فرم در حال طراحی قرار دهید و کلید سمت چپ موس را فشار داده پایین نگه دارید و موس را کمی تکان دهید . می بینید که هرگاه موس را به نقطه جدیدی می برید مستطیلی فرضی همراه با مختصات جدید نسبت به مختصات نقطه اول که روی فرم کلیک کردید رسم می شود . زمانی که دیدید مستطیل فرضی با اندازه ای که شما در نظر گرفته اید مطابقت دارد دکمه موس را رها کنید . حالا یک برچسب یا همان label روی فرم شما هست که روی آن نوشته شده Label1 . خوب ما باید متن روی آن را عوض کرده و hello بگذاریم . اما قبل از این کار باید مطلب مهمی را برای شما بگویم .

البته برای قرار دادن کنترل ها روی یک فرم راه دیگر هم هست کافیس روی نماد یا همان آیکن آن کنترل در جعبه ابزار دوبار کلیک (Double Click) کنید . آن گاه دقیقا در وسط فرم شما آن کنترل جدید در یک اندازه استاندارد ظاهر می شود و شما می توانید براحتی مکان و اندازه آن را تغییر دهید .

             خوب ، همانطور که در دنیای طبیعی هر شیئی یک سری خاصیت دارد . در دنیای ویژوال بیسیک هم اشیاء یا همان کنترل ها دارای خاصیت هستند .مثلا اگر دفتر شما دارای عرض و طول مشخصی است . هر کنترل در ویژوال بیسیک هم چنین خاصیتی دارد . اما در ویژوال بیسیک این مسئله کمی متفاوت است زیرا شما می توانید خواص یک کنترل یا حتی یک فرم را هر وقت که خواستید تغییر دهید . ( اگر با دفتر هم می شد چنین کاری کرد خوب بود ! ) . خواص از 2 طریق کلی قابل کنترل و تغییر هستند . اول این که خواص یک کنترل را قبل از اجرا و از طریق پنجره Properties تعیین کنید و دوم این که خواص را در زمان اجرای برنامه و در حالی که کاربر در حال استفاده از برنامه است از طریق کد نویسی تغییر و تعیین کنید . بهتر است با پنجره properties بیشتر آشنا شویم .  در این پنجره یک لیست کشویی از کنترل هایی که روی فرم استفاده کرده اید قرار دارد . اگر با استفاده از این لیست یا کلیک کردن روی یک شیئ آن شیئ را انتخاب کنید . تمامی خواص مربوط به آن در لیست بزرگی نمایش پیدا خواهد کرد . مثلا ما روی Label1 کلیک میکنیم . می بینیم که بعضی خواص آن با خواص فرم متفاوت است . ( برای دیدن خواص فرم هم در این پنجره باید از روش های بالا استفاده کنید . ) خوب حالا با خواص آشنا شدیم حال بهتر است با یکی از معروف ترین آن ها یعنی Caption آشنا شویم . caption در واقع متنی است که روی بیشتر کنترل ها ظاهر نوشته می شود . تا به کاربر بفهماند این کنترل برای چیست . مثلا کلمه label1 که روی برچسبی که ساختید وجود دارد یا کلمه OK  یا cancel که روی بعضی از دکمه ها در ویندوز می بینید ، در واقع همان  Caption کنترل ها هستند . حال باید caption کنترل ,label1  را تغییر دهیم و به جای آن Hello  بگذاریم .

            قبل از ادامه این نکته مهم را به خاط بسپارید : همه کنترل ها خاصیت Name  دارند ولی فقط بعضی از آن ها خاصیت caption دارند. و این دو خاصیت به طور کامل با هم متفاوت هستند . Name خاصیتی است که ویژ.ال بیسیک از طریق آن ، آن کنترل را در کد ها و برنامه هایی که نوشته اید می شناسد و در واقع خاصیتی است که در کد نویسی با آن سرو کار دارید . اما Caption فقط یک خاصیت عادی است که در واقع همان متنی است که روی بعضی از کنترل ها به نمایش در می آید . خوب همانطور که گفته شد خاصیت ها می توانند هم در زمان طراحی نرم فازار و هم در زمان اجرای آن و در واقع از طریق کد ها تغییر داده شوند . ما در این جلسه با کد ها سر و کار نداریم ، بلکه می خواهیم خاصیت Caption این بر چسبی را که ساخته ایم عوض کنیم . پس به پنجره properties  که در مورد آن قبلا توضیخ داده شده می رویم . در این پنجره یک لیست وجود دارد که از دوستون و تعداد زیادی ردیف تشکیل شده . در ستون اول یا همان ستون سمت چپ خاصیت و در ستون سمت راست مقدار و محتوای آن خاصیت قرار گرفته است . خوب گفتیم برای آن که خاصیت های یک کنترل را ببینیم باید آن را انتخاب کنیم . مراحل زیر را دنبال کنید تا تغییرات لازم اعمال شود :

1-) خوب برچسب با همان Label1 را از طریق لیست باز شوی بالای پنجره properties و یا با کلیک کردن روی خودش به حالت انتخاب در آورید . می بینید که لیست خاصیت ها و مقادیر آن ها در پنجره Properties نمایان می شود در ضمن نام این کنترل یعنی Label1 هم در لیست باز شوی این پنجره قرار گرفته است .

2-) روی خاصیت caption کلیک کرده و در خانه روبروی آن که مخصوص مقدار و محتوای  این خاصیت است کلمه Hello را تایپ کنید . می بینید که متن رویlabel  در حالت طراحی هم تغییر می کند .

3-) در مرحله بعد می خواهیم برنامه Trace یا آزمایش کنیم . و ببینیم در حالت اجرا چه وضعی دارد . کافیست دکمه مثلث آبی رنگی را که در نوار ابزار بالای صفحه قرار دارد و مانند دکمه پخش ، رادیو ضبط است را کلیک کنید. نام این دکمه start یا همان شروع است . اکنون محیط ویژوال بیسیک کمی تغییر می کند و فرمی دقیقا مانند آن چیزی که در مرحله طراحی داشتید روی صفحه نمایان می شود ( و البته بدون آن نقطه های سیاه به ظاهر مزاحم ، که بعدا در مورد آن ها مفصل صحبت خواهم کرد . ) . خوب برنامه شما در محیط ویژوال بیسیک در زمان Trace باید چیزی مانند این عکس باشد .

خوب برای بازگشت به محیط ویژوال بیسیک باید دکمه End یا همان پایان را که در کنار دکمه اجرا ( همان مثلث آبی پخش معروف ) قرار دارد کلیک کنید . حالا به محیط ویژوال بیسیک باز می گردید . در درجه اول پروژه خود را به همان طریقی که گفتم ذخیره کنید ، یا با کلیک کردن روی دکمه ای که عکس یک دیسکت روی آن است و در نوار ابزار قرار دارد روند ذخیره پروژه خود را همان طور که قبلا گفته شد دنبال کنید .

خوب سعی کنید این برنامه را در شکل های مختلف تمرین کنید . در برنامه بعد تک تک اجزای ویژوال بیسیک و همچنین مقدمه ای از کدنویسی را توضیح خواهم داد .

(ادامه در دروس بعدی ... )